.png)
Chuyện ngụ ngôn về một con bò!
Câu chuyện dưới đây có thể sẽ phải khiến bạn suy nghĩ và áp dụng cả đời!!
Ngày xửa ngày xưa, có một ông thầy giáo khôn ngoan và giàu kinh nghiệm
muốn truyền cho một trong số những học trò của mình các bí quyết để sống một
cuộc đời hạnh phúc và thịnh vượng. Vốn biết những khó khăn và rào cản quá
nặng nề mà nhiều người gặp phải trên con đường mưu cầu hạnh phúc, ông nghĩ
rằng bài học đầu tiên là nên giải thích cho mọi người hiểu vì sao nhiều người chỉ
sống một cuộc đời bình bình và tầm thường.
Xét cho cùng, ông giáo nghĩ, có quá nhiều người, cả nam lẫn nữ dường
như không thể vượt qua các trở ngại ngăn cản họ thành công và đành bằng lòng
sống một cuộc đời thiếu hụt và khốn khó. Ông giáo biết rằng để một người trẻ
tuổi lãnh hội được bài học rất quan trọng này, người đó nên tận mắt chứng kiến
chuyện gì sẽ xảy ra nếu chúng ta cho phép sự tầm thường chi phối cuộc đời mình.
Để dạy được những bài học quan trọng này, ông giáo quyết định cùng với
người học trò của mình lên đường đi đến một ngôi làng nghèo khổ trong vùng.
Cảnh khổ đau và hoang tàn bày ra khắp nơi, và cư dân ở đó có vẻ như đã phó thác
cuộc đời mình cho số mệnh.
Ngay khi đến nơi, ông giáo yêu cầu người học trò tìm giúp cho mình một
gia đình nghèo nhất trong khu vực. Đó sẽ là nơi họ tạm trú qua đêm.
Đi bộ một lúc thì họ ra đến rìa thị trấn. Và ở đó, giữa mênh mông, hai người
dừng chân trước một căn lều nhỏ tồi tàn rệu rã nhất mà họ từng nhìn thấy.
Cái cấu trúc sắp sụp đổ này nằm ở ngoài rìa xa nhất của một nhóm nhỏ vài
căn nhà vùng thôn quê. Hiển nhiên là căn lều này thuộc về một gia đình nghèo
khó nhất làng. Những bức vách đứng đó như chỉ nhờ vào phép lạ, đe dọa sẽ sụp
đổ bất cứ lúc nào. Nước thấm qua cái mái nhà tạm bợ vốn trông chẳng có sức đâu
mà che chắn được thứ gì, và đủ mọi thứ rác rưởi được gom góp lại chất dựa vào
bức vách của ngôi nhà càng làm tăng thêm vẻ rệu rã.
Chủ nhà, được một chú nhóc con báo động về sự có mặt của hai vị khách
lạ, đã bước ra và chào đón họ một cách nhiệt tình.
“Xin chào ông bạn quý”, ông giáo đáp lễ. “Không biết ông có vui lòng cho
hai kẻ bộ hành mệt lả này tá túc một đêm ở đây không?”
“Ở đây chật chội lắm, nhưng nếu các vị không ngại gì thì chúng tôi xin
mời.”
Khi hai thầy trò bước vào trong, họ thật sự sốc khi nhìn thấy một không
gian tí tẹo, không rộng hơn mười lăm thước vuông, là nơi ở của tám con người.
Bố, mẹ, bốn đứa con và hai ông bà cụ cố gắng hết sức để nhường mỗi người một
chút trong tình trạng tù túng chật hẹp này.
Nhưng thân hình nhếch nhác và gầy gò một cách đau đớn cùng với quần
áo rách rưới là bằng chứng rõ ràng của sự thiếu thốn phô bày cuộc sống hằng
ngày của họ. Những gương mặt buồn bã và dáng vẻ lòm khòm cho thấy rõ sự bần
cùng không chỉ đã chiếm lĩnh cơ thể họ, mà còn ăn sâu vào tâm hồn họ.
Hai vị khách không cưỡng được cái nhìn xung quanh, trong lòng tự hỏi liệu
trong cái nơi khốn cùng này còn có thứ gì đáng giá không. Chả có gì!
Nhưng khi bước ra ngoài, họ mới nhận ra mình đã lầm. Thật đáng kinh
ngạc vì gia đình này còn có một thứ tài sản bất thường - khá đặc biệt trong hoàn
cảnh này. Họ có một con bò.
Con bò thì chẳng có gì đáng nói, nhưng cuộc sống và hoạt động hàng ngày
của họ có vẻ như chỉ xoay quanh con vật này. “Cho bò ăn đi”. “Đừng để nó khát”.
“Buộc nó lại cho chắc”. “Đừng quên dẫn nó đi ăn”. “Vắt sữa bò đi!” Vậy đó, ta
có thể thấy con bò giữ một vai trò quan trọng trong gia đình này, mặc dù chút sữa
ít ỏi do nó cung cấp chỉ đủ để họ sống vật vã qua ngày.
15
Tuy nhiên, con bò có vẻ phục vụ một mục đích lớn hơn. Nó là thứ duy nhất
giữ cho họ khỏi rơi vào đường cùng. Ở một nơi mà mọi thứ đều khan hiếm, việc
sở hữu một tài sản có giá trị như vậy đã mang lại cho họ sự ngưỡng mộ, nếu
không muốn nói là sự ghen tị, từ những người hàng xóm.
Và ở nơi đó - trong chỗ bẩn thỉu và nháo nhác đó - hai thầy trò đã đặt lưng
xuống nghỉ qua đêm.
Sáng hôm sau, trước khi bình minh kịp ló dạng, hai thầy trò lặng lẽ lên
đường một cách thận trọng để không đánh thức những người khác.
Người họ trò nhìn lại, như muốn một lần nữa ghi nhận vào tâm khảm khung
cảnh tồi tàn đó. Từ trong thâm tâm, anh hoàn toàn không hi ểu được vì sao thầy
lại dẫn mình đến đây. Tuy nhiên, trước khi ra đến đường cái, ông giáo thì thầm:
“Đã đến lúc cho con biết cái gì đã đưa chúng ta đến cái nơi tồi tàn này”.
Trong chuyến viếng thăm ngắn ngủi của mình, họ đã chứng kiến một cuộc
sống hầu như toàn toàn bị ruồng bỏ, nhưng người học trò vẫn chưa hiểu được lý
do khiến gia đình đó lại sống cực khổ đến vậy. Vì sao họ lại ra nông nỗi này?
Điều gì đã buộc họ phải ở lại đây?
Ông giáo đi chầm chậm về phía con bò đang bị buộc vào một cái cột hàng
rào lung lay cách căn nhà chưa đầy hai mươi thước. Khi còn cách con bỏ khoảng
một bước chân, ông giáo rút ra một con dao găm mà ông mang theo bên mình.
Người học trò cảm thấy hoang mang. Khi ông giáo giơ tay lên, anh như chết điếng
khi nhận ra điều thầy mình sắp làm. Anh ta hầu như không tin vào mắt mình khi
ông giáo già đưa lưỡi dao cứa ngọt một đường ngang cổ con bò. Vết cắt chí mạng
làm cho con vật ngã quị.
“Nhìn xem thầy đã làm gì?”, anh đau đớn hỏi ông giáo bằng một giọng thì
thầm vì sợ đánh thức mọi người. “Làm sao thầy lại có thể giết chết con vật tội
nghiệp đó chứ? Đây là loại bài học gì mà có thể khiến cho gia đình đó phải lâm
vào cảnh suy sụp hoàn toàn? Đây là tất cả những gì họ có. Rồi họ sẽ ra sao?”
Chẳng chút xao động với thái độ đau khổ của người học trò và làm ngơ
trước những thắc mắc của anh ta, ông giáo bỏ đi, để lại cảnh tượng hãi hùng phía
sau, bàng quan trước thảm cảnh mà gia đình đó sẽ phải đối mặt khi mà họ đã mất
đi con bò. Anh học trò bước tiếp theo sau, trong lòng vẫn còn nhiều khúc mắc, và
họ tiếp tục lên đường.
Còn cái gia đình đó bị buộc phải đối mặt với một tình trạng bấp bênh, đầy
rẫy những khó khăn và khả năng bần cùng hơn nữa.
Trong suốt những ngày sau đó, anh học trò bị ám ảnh không thôi vì ý nghĩ
khủng khiếp rằng cả gia đình đó sẽ chết đói hết nếu họ không có con bò. Liệu anh
16
còn có thể rút ra kết luận nào khác từ sự mất mát nguồn sống duy nhất của họ?
Trong nhiều tháng sau, anh lúc nào cũng ray rứt với những ý nghĩ này và với cảnh
tượng của buổi sáng đau buồn hôm ấy.
Một năm qua đi và một buổi chiều nọ, ông giáo già gợi ý họ trở lại ngôi
làng đó xem thử chuyện gì đã xảy ra với gia đình kia. Chỉ một gợi ý nhỏ về một
sự kiện dường như đã đi vào quên lãng nhưng cũng đủ để đánh thức trong lòng
người học trò cái ký ức sống động về bài học mà, cho đến tận bây giờ, anh vẫn
không thể nào hiểu hết.
Một lần nữa, đầu óc anh học trò lại chìm ngập trong những suy nghĩ về gia
đình khốn khổ kia và vai trò mà anh đã tham gia trong phần số của họ. Chuyện gì
đã xảy ra với họ? Họ còn sống sót qua cái đòn nặng nề đó không? Họ có bắt đầu
nổi một cuộc sống mới không? Liệu mình có thể giáp mặt với họ sau những gì
mà thầy đã làm? Mặc cho những ý nghĩ rối beng trong đầu, người học trò bất đắc
dĩ nhận lời và miễn cưỡng tham dự chuyến đi có thể làm sáng tỏ sự việc đã khiến
anh phải khốn khổ cả năm qua.
Sau nhiều ngày, hai người đến ngôi làng cũ. Họ tìm kiếm căn lều năm trước
trong vô vọng. Cảnh vật xung quanh trông vẫn như xưa, nhưng chẳng thấy bóng
dáng cái nơi tồi tàn mà họ đã qua đêm ngày ấy đâu cả, thay vào đó là một căn nhà
xinh xắn vừa mới được xây dựng trên nền đất cũ. Họ dừng chân và hết nhìn ngược
lại nhìn xuôi để biết chắc mình đã đến đúng chỗ.
Người học trò lo ngại rằng cái chết của con bò là một đòn giáng quá mạnh
khiến gia đình trơ trụi như họ không thể nào qua nổi. Có lẽ họ đã bị buộc phải bỏ
đi và một gia đình khác khá giả hơn đã may mắn làm chủ mảnh đất và dưng nên
ngôi nhà mới này. Còn khả năng nào khác đâu chứ? Chắc hẳn sự xấu hổ đã khiến
họ phải tha hương.
Trong lúc những ý nghĩ đó đang lẩn quẩn trong đầu, anh học trò cứ lưỡng
lự giữa ý muốn biết chuyện gì đã xảy ra cho gia đình nọ và việc mặc kệ họ để tiếp
tục lên đường, né tránh cái việc chẳng thú vị gì là xác minh sự nghi ngờ tồi tệ
trong đầu mình. Nhưng cuối cùng anh quyết định khám phá - mình cần phải biết,
cho nên anh gõ cửa ngôi nhà và đứng đợi.
Trong chốc lát, một người đàn ông vui vẻ từ trong nhà bước ra. Thoạt tiên
anh học trò không nhận ra ông ta. Nhưng rồi anh không thể giấu được vẻ thảng
thốt khi nhận ra đó chính là người đã cho họ ngủ trọ năm ngoái. Hiển nhiên cùng
là một người, nhưng có cái gì đó rất khác lạ ở con người này. Ông ta mặc quần
áo sạch sẽ và chải chuốt gọn gàng. Ông ta có nụ cười trên đôi môi và có sự linh
lợi trong đôi mắt. Rõ ràng đã xảy ra một điều gì đó có ý nghĩa to lớn trong đời
ông ta.
17
Người thanh niên gần như không thể tin vào mắt mình. Làm sao lại có thể
như thế? Liệu chuyện gì có thể xảy ra chỉ trong thời gian một năm? Anh ta bổ
nhào lại chào hỏi người đàn ông nọ và ngay lập tức “truy vấn” ông ta về vận may
nào đã đến với ông và gia đình.
“Chỉ năm ngoái, khi chúng tôi ghé qua đây”, anh hỏi, “các ông dường như
đang sống trong tình trạng bất hạnh và vô vọng. Hãy cho tôi biết đã xảy ra chuyện
gì làm các ông thay đổi nhiều như thế. Điều gì đã khiến các ông gặp hên đến
vậy?”
Không đếm xỉa gì đến việc chính hai người khách này đã là thủ phạm giết
con bò, người đàn ông mời họ vào nhà và bắt đầu kể câu chuyện ly kỳ của gia
đình mình - câu chuyện sẽ làm thay đổi cuộc đời anh bạn trẻ của chúng ta mãi
mãi.
Ông chủ nhà kể rằng thật là một sự trùng hợp kỳ lạ, khi ngay cái ngày mà
hai thầy trò rời đi, không biết kẻ bất lương nào do ganh ghét với tài sản hiếm có
của gia đình ông đã nhẫn tâm cắt cổ con vật tội nghiệp đó.
“Tôi phải thừa nhận rằng”, người đàn ông nói, “phản ứng đầu tiên của
chúng tôi là vô cùng tuyệt vọng và đau khổ. Trong suốt một thời gian dài, sữa của
con bò đó là nguồn sống duy nhất mà chúng tôi có; cuộc sống của chúng tôi phụ
thuộc vào nó. Con bò đó là tâm điểm cho sự tồn tại hằng ngày của chúng tôi, nói
thật lòng, việc có được con vật ấy tạo cho chúng tôi sự ngưỡng mộ từ hàng xóm.
“Không lâu sau cái ngày bi đát ấy, chúng tôi nhận ra rằng nếu không làm
một cái gì đó, chúng tôi chỉ có thể rơi vào tình huống tệ hại hơn. Chúng tôi đã
xuống tới đáy cuộc đời khi mất đi con vật ấy. Chúng tôi cũng cần phải ăn và nuôi
nấng con cái nữa. Và rồi chúng tôi phát hoang một miếng đất phía sau nhà, gieo
vài hạt rau củ quả. Đó là cách mà chúng tôi sống qua ngày trong vài tháng đầu.
“Một thời gian sau, chúng tôi nhận thấy rằng mảnh vườn đó cung cấp nhiều
lương thực hơn mức chúng tôi cần. Nếu có thể bán cho những người xung quanh,
chúng tôi có thể mua thêm hạt giống, và không lâu sau, chúng tôi không những
đủ ăn và còn có thể đem ra chợ bán.
“Và rồi điều đó xảy ra!” người đàn ông hồ hởi nói. “Lần đầu tiên trong đời
chúng tôi có tiền mua thực phẩm và quần áo. Và chúng tôi nhận thấy niềm hy
vọng cho một cuộc đời mới, một cuộc đời mà chúng tôi chưa bao giờ nghĩ, ngay
cả trong mơ, là có thể trở thành hiện thực.
“Chúng tôi xây căn nhà nhỏ này hồi tháng trước. Có vẻ như chuyện mất
con bò đã mở mắt cho chúng tôi thấy một cuộc sống khác có triển vọng.”
18
Anh bạn trẻ lấy làm kinh ngạc khi nghe câu chuyện. Cuối cùng anh cũng
nhận ra bài học mà người thầy đáng kính đã muốn dạy cho anh. Đột nhiên mọi
thứ trở nên rõ ràng. Cái chết của con bò không hề là dấu chấm hết dành cho họ
như anh đã lo sợ, mà đã mở ra một cuộc sống mới với nhiều cơ hội tốt hơn.
Người chủ nhà mời hai thầy trò ở lại qua đêm và họ vui vẻ nhận lời. Sáng
hôm sau, họ chào tạm biệt ông chủ và gia đình, tiếp tục cuộc hành trình của mình.
Ông giáo, vốn lặng thinh từ bấy đến giờ, hỏi anh học trò, vốn vẫn đang còn kinh
ngạc với những gì anh ta được nghe kể và chứng kiến: “Con có nghĩ là gia đình
nọ vẫn có thể đạt được những điều mà họ gặt hái trong năm vừa qua nếu như họ
vẫn còn con bò đó?”
“Có lẽ không,” người học trò trả lời không do dự.
“Vậy bây giờ con hiểu chưa? Con bò mà họ yêu quý như báu vật chính là
sợi dây xích trói buộc cuộc đời họ với đói nghèo khổ cực. Họ đã đinh ninh rằng
con bò đó giúp họ khỏi bị suy sụp. Nhưng phải đợi đến khi mất đi sự an toàn giả
tạo đó thì họ mới bị buộc phải nhìn sang một hướng mới.”
“Nói cách khác,” anh học trò tiếp lời, “con bò - con vật mà hàng xóm của
họ coi như là ơn phước - đã cho họ cái cảm giác mình không phải đang sống trong
sự bần cùng, nhưng thực ra cuộc sống của họ rất thảm hại.”
“Đúng là như thế,” ông giáo già lên tiếng. “Đó là điều sẽ xảy ra khi con tin
rằng cái thứ ít ỏi mình có được là đã đủ lắm rồi. Chỉ một ý nghĩ đó thôi đã là sợi
xích nặng nề ngăn không cho con tìm kiếm những thứ khác tốt hơn. Sự thỏa mãn
bắt đầu hủy hoại cuộc đời con. Con chấp nhận các hoàn cảnh của mình dù không
hài lòng với chúng. Con biết rằng con không vui sướng với vị trí của mình trong
cuộc sống, nhưng con cũng không thấy khốn khổ. Con thất vọng với cuộc sống
mà mình được hưởng nhưng sự bất mãn không đủ lớn để con tìm cách làm một
cái gì đó với nó. Con có thấy điều đó bi đát thế nào không?
“Khi con có một công việc mà con không thích, cái công việc mà thậm chí
chẳng đáp ứng được những nhu cầu tối thiểu và cũng chẳng mang lại cho con bất
cứ sự thỏa mãn cá nhân nào hoặc cho con cuộc đời mà con muốn, thì quyết định
bỏ đi và tìm công việc khác là điều dễ dàng. Nhưng khi cái công việc mà con
không thích đó giúp con trả được nợ, sống sót, và cũng tận hưởng được một vài
tiện nghi nho nhỏ, thì con dễ dàng rơi vào cái bẫy hài lòng với suy nghĩ rằng ít
nhất thì mình cũng có được một cái gì đó. Cuối cùng, con biện minh rằng khối
người muốn cái công việc đó mà có được đâu.
“Cũng giống như con bò, thái độ đó luôn luôn kiềm hãm con. Nếu không
gạt bỏ nó đi, mãi mãi con sẽ không thể thấy được gì khác hơn ngoài những thứ
con đã biết lâu nay. Con sẽ trở thành một nạn nhân chung thân của những giới
19
hạn mà con tự đặt ra trong cuộc sống của mình. Điều đó cũng giống như con tự
bịt mắt mình ở vạch xuất phát và cầu nguyện cho mình thắng cuộc.”
Người học trò càng nghe càng kinh ngạc. Anh cảm thấy thích thú với những
nhận định của thầy mình và bắt đầu hiểu cặn kẽ những vấn đề đó. “Chúng ta ai
cũng có những con bò trong đời mình. Chúng ta mang trên mình gánh n ặng của
những niềm tin sai lầm, những lời biện bạch, những nỗi sợ và những định kiến.
Bi đát thay, tất cả những hạn chế do ta tự áp đặt cho mình đã trói buộc chúng ta
vào một cuộc sống tầm thường.”
“Không chỉ có vậy,” ông giáo già tiếp lời, “nhiều người ngoan cố giữ lại
cái lý do họ không thể sống cuộc đời mà họ luôn mơ ước. Họ tạo nên những lời
bào chữa hầu như rất đáng tin để biện hộ với chính mình và với người khác, và
tiếp tục sống với những xáo động nội tâm khi họ nhận ra rằng những lý lẽ đó có
thể đánh lừa được người khác chứ không lừa được bản thân mình.”
“Thật là một bài học lớn,” người học trò trầm ngâm nói, đồng thời hướng
suy nghĩ về những con bò của mình.
Trên đường về, anh cẩn thận xem xét tất cả những hạn chế mà anh đã vận
vào mình trong cuộc đời. Và anh quyết định sẽ loại bỏ tất cả những niềm tin đã
trói buộc anh vào một cuộc đời làng nhàng và tầm tường, cũng như đã ngăn cản
anh thể hiện tiềm năng thật sự của mình.
Không nghi ngờ gì nữa, anh tự nhủ, ngày hôm đó đã đánh dấu sự bắt đầu
một cuộc đời mới, một cuộc đời không có bò.
--------------
Trích: "Ngày xưa có một con bò".
0 nhận xét: